Vladan Desnica

od **Still_dreaming** Ned Dec 11, 2011 12:58 am

Vladan Desnica je bio srpski i hrvatski književnik. Rođen je u Zadru 17. septembra 1905. godine u srpskoj porodici Desnica, pravoslavne veroispovesti. Njegov otac je Uroš Desnica, a majka Fani Desnica, rođ. Luković. Vladan Desnica potomak je Stojana Mitrovića Jankovića (oko 1635 — 1687), u srpskoj narodnoj pesmi poznatog kao Janković Stojan, vođe srpskih kotarskih uskoka u XVII veku, serdara Kotara, kavaljera sv. Marka, konjičkog kapetana, zapovednik tvrđave Ostrovice.

Osnovnu školu Vladan Desnica je učio u Zadru sa srpsko-hrvatskim kao nastavnim jezikom. Dve godine Prvog svetskog rata proveo je u Grčkoj, gde mu se otac sklonio s porodicom. Gimnaziju je počeo da pohađa u Zadru, a kad je taj grad pripao Italiji, nastavlja gimnaziju u Splitu i Šibeniku. Maturirao je u Šibeniku 1924. godine u klasičnom odeljenju tamošnje gimnazije. Pravne nauke studirao je u Zagrebu i Parizu. Diplomirao je 1930. godine u Zagrebu. U Parizu je slušao predavanja iz filozofije, pa je tako zadovoljavao svoja interesovanja za filozofske teme, koje će kod njega biti prisutne tokom celog života. Posle završenih pravnih nauka zaposlio se u Državnom pravobranilaštvu u Splitu, gde je ostao do početka rata. Godine 1941. italijanske okupacione vlasti odvele su ga u Zadar za prevodioca na usaglašavanju zakonskih propisa. Iz Zadra se sklonio 1943. u Islam Grčki, a odatle prešao na oslobođenu teritoriju 1944, i sa ZAVNOH-om došao u Zagreb 1945. godine. U Zagrebu radi o pravnom odeljenju Ministarstva finansija do 1950, a od tada bio je piše sve do smrti. Umro je u Zagrebu 4. marta 1967. godine, a sahranjen u porodičnoj grobnici u Islamu Grčkom.

Književnošću i muzikom Vladan Desnica se počeo baviti još u gimnazijskim danima. Studiozno je čitao domaće pisce, ali i francuske, italijanske, ruske, grčke i rimske. Od domaćih pisaca najviše je cenio Lazu K. Lazarevića kao harmoničnog pripovedača. Veoma je cenio Njegoša i njegovo delo ‚‚Luča mikrokozma". Napisao je esej o Dositeju Obradoviću, ističući pesničke i lične crte vellikog srpskog putnika i radoznalica. Od stranih pisaca izuzetno je poštovao Stendala i Flobera. Za Tolstoja je govorio da je pisac koji unosi život u svoja dela. Desnica je cenio i Turgenjeva zbog toga što je nalazio kod ovog pisca blizinu stvarnom životu i zbog harmonične kompozicije njegovih dela. O ocu italijanske književnosti, Danteu, Desnica je skicirao esej, koji, nažalost, nije dovršen.

Već u gimnaziji upoznao je dela važnijih grčkih i rimskih pisaca, pa se nekima od njih vraćao celoga života. Izuzetno je voleo Eshilovog ‚‚Okovanog Prometeja". Čitao je filozofska dela, dolazio na diskusije filozofskog društva u Zagrebu, hteo je da bude u stalnom i živom kontaktu sa vitalnim idejama koje pokreću čovekovu težnju da kuca na sva vrata sveta kako bi se približio lepoti, istini i suštini.

Vladan Desnica imao je široko obrazovanje: pored poznavanja književnosti, filozofije, estetičkih teorija, znao je italijanski, francuski, ruski, a služio se latinskim i grčkim jezikom. Bio je bez sumnje jedan od najkompletnijih intelektualaca svog vremena.

Pisao je pesme, poeme, kratke priče i novele uglavnom sa tematikom svoje rodne Dalmacije. Najpoznatiji roman mu je ‚‚Proljeća Ivana Galeba'', objavljen 1957. u Zagrebu. Roman „Zimsko ljetovanje“ objavio je 1950 - to je prvi srpski roman sa tematikom iz Drugog svetskog rata. Neke od njegovih pripovedaka imaju antologijsku vrednost: ‚‚Posjeta'', ‚‚Priča o fratru sa zelenom bradom'', ‚‚Florjanović'', ‚‚Konac dana'', ‚‚Bunarevac'', ‚‚Solilokviji gospodina Pinka''. U značajnija dela ubraja se zbirka pesama „Slijepac na žalu“ i drama „Ljestve Jakovljeve“.

Bavio se i filmom, napisao je scenario za film „Koncert“ 1954 - jedan od najznačajnijih filmova jugoslovenske kinematografije. Po njegovom scenariju je snimnjen i flim „Prvada“ 1962, a posle njegove smrti „Pred zoru“, 1974, na osnovu istoimene novele, koja je realistička analiza gradsko-seoskih odnosa u okviru ratnih dešavanja. 1974. po noveli „Florijanović“ snimljena je istoimena TV drama.

Pored navedenih dela, neka od poznatijih su i: ‚‚Olupine na suncu'' (zbirka pripovedaka, 1952), ‚‚Proljeće u Badrovcu'' (zbirka pripovedaka, 1955), ‚‚Tu odmah pored nas'' (zbirka pripovedaka, 1956), ‚‚Progutane polemike'' (posthumno, 2001, Beograd) i nedovršeni roman ‚‚Pronalazak Athanatika".

od **hermina** Ned Dec 11, 2011 10:47 am

A u stvari, svi se mi umjetnošću liječimo od života, svak na svoj način.

Proljeća Ivana Galeba

od **hermina** Pet Dec 16, 2011 5:28 pm

U kratkim provedrinama svijesti, mislio sam: kad bih živio jedan časak pa umro za jednu vječnost, i tako naizmjence, bilo bi savršeno svejedno koliko su te vječnosti trajale: između dva bljeska svijesti, jedno more ništavila ili jedan časak ništavila potpuno su jednaki.

Proljeća Ivana Galeba

od **hermina** Čet Jan 05, 2012 7:31 pm

Pа to se i zove čovjek, moj oče: skup intimnih kontrаdikcijа zаšivenih u jednu ljudsku kožu!

Proljeća Ivana Galeba

od **ms.k** Pet Avg 21, 2015 8:19 am

Griješe ljudi kad za znatnim vanjskim efektima zamišljaju neke velike unutrašnje pomake, neke krupnije movense. Ma da si se dosta potucao po svijetu, ti poznaš ljude prilično jednostrano. Ti još vjeruješ da život pokreću neki veliki osjećaji, neki veliki zanosi, stremljenja, neke velike zamisli, velike aspiracije, i što ti ja znam. Taman! Sve, skoro sve leži u onim sitnim pomacima, u onim mišjim movensima. Tu je tajna i ključ skoro svega u čovjeku. ("Proljeća Ivana Galeba")

od Sponsored content

Vladan Desnica

Vladan Desnica

Re: Vladan Desnica

Re: Vladan Desnica

Re: Vladan Desnica

Re: Vladan Desnica

Re: Vladan Desnica